O mnie
Jestem psycholożką kliniczną i zdrowia, specjalizuję się w pracy z osobami chorymi fizycznie, w tym „chorymi ze stresu”. Założyłam Fundację Ludzie i Medycyna. Żyję z genetyczną chorobą nerek.
Jestem psycholożką kliniczną i zdrowia. Od około 5 lat pracuję z Pacjentkami i Pacjentami, głównie w ramach działań Fundacji Ludzie i Medycyna, którą założyłam w 2018 roku. Tworzyłam lub współtworzę projekty Fundacji: “Rozmawianie o śmierci cię nie zabije”, “Kartki na złe okoliczności”, aplikacja „Pacjenci Pacjentom”, program „Zdrowa psychika w chorobie”. Od 2021 roku prowadzę prywatną praktykę psychologiczną w nurcie ACT – terapii akceptacji i zaangażowania, w której wspieram osoby chorujące fizycznie w radzeniu sobie z chorobą. W ramach Fundacji prowadzę też podcast ludzie i medycyna, w którym rozmawiam z różnymi osobami (chorymi, medykami i innymi) o doświadczeniu choroby. Prowadzę na SWPS zajęcia z empatycznego projektowania. Kocham pływać, zwłaszcza w jeziorach. Lubię też włóczyć się bez celu (fizycznie i intelektualnie).
Wykształcenie i doświadczenie
Ukończyłam studia magisterskie z psychologii klinicznej i zdrowia na Uniwersytecie SWPS w 2019 roku. (praca magisterska pod kier. dr Kamili Jankowiak-Siudy pt. „Spektrum somatyzacji i empatia.”)
Ukończyłam kurs ACT Immersion, prowadzony przez Stevena C. Hayesa, twórcę ACT w 2022 roku.
Praktyki psychologiczne odbywałam m.in. w szpitalu Luxmed na ul. Szamockiej, na wydziale onkologii oraz w ramach wolontariatu w Fundacji Ludzie i Medycyna.
Zanim zostałam psycholożką zdrowia, robiłam wiele rzeczy, które przygotowały mnie do obecnej pracy: skończyłam studia z kulturoznawstwa na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (Instytut Kultury Polskiej), a także m.in. pracowałam w Centrum Nauki Kopernik, gdzie współtworzyłam projekty popularyzujące naukę dla dorosłych (m.in.: Wystawa „Obywatele w medycynie”, projekt „FameLab”, projekt „Rzecznicy Nauki”, Kongres „Nauka i Media”).
Doświadczenie choroby
Żyję z genetyczną, nieuleczalną chorobą nerek (wielotorbielowatość). Prowadzi ona do tego, że nerki w pewnym momencie przestają działać, konieczne są dializy i przeszczep. „Dzięki” chorobie wiem, co oznaczają: zmęczenie, niepokój i lęk o zdrowie i o życie, depresja, spadek motywacji, mniejsza wydajność w pracy, drażliwość, gniew, poczucie winy (przekazałam chorobę synowi), smutek po stracie własnej sprawności, ból. Mam też za sobą doświadczenie choroby psychosomatycznej.
Dzięki tym doświadczeniom trochę lepiej rozumiem swoich Pacjentów (choć wiem, że każda osoba doświadcza po swojemu).
Jako pacjentka chciałam lepiej zrozumieć jak choroba wpływa na psychikę, a także lepiej wiedzieć, jak wzmacniać psychikę w chorobie. Ta pasja i potrzeba doprowadziła mnie do „odkrycia” terapii ACT, która wg mnie daje doskonałe narzędzia pomocne w chorobie.
Wystąpienia i wyróżnienia
TEDx Warsaw Women 2020 "Kartki na złe okoliczności"
„Wszystko będzie dobrze?” – moje wystąpienie, w którym mówię o projekcie „Kartki na złe okoliczności” i o tym, że nie wszystko będzie dobrze.
Lista Forbes Women, 100 kobiet roku 2020
Znalazłam się na prestiżowej liście magazynu Forbes Women, zostałam wyróżniona za moje działania w ramach Fundacji Ludzie i Medycyna.
Udział w kapitule konkursu "Dziecięcy Szpital Przyszłości", 2022
Brałam udział w obradach Kapituły konkursu Fundacji K.I.D.S. „Dziecięcy Szpital Przyszłości” edycja 2022. Swoim głosem reprezentowałam Fundację Ludzie i Medycyna.
W mediach
Tygodnik Powszechny, nr 44/2020, 28.10.2020 "Posklejaj sobie śmierć" - rozmawia ze mną Anna Kiedrzynek
„Po raz pierwszy usłyszałam o kartach na konferencji o komunikacji medycznej w Porto. Anglojęzyczne karty oparte są na badaniach naukowych i rozmowach z pacjentami hospicjów. Pomyślałam wtedy: może warto zrobić coś takiego w języku polskim?” – opowiadam o kartach konwersacyjnych „Rozmawianie o śmierci cię nie zabije”.
Vogue Polska, 28.10.2020, "Jestem i Będę: Żyć i chorować po swojemu"
„Co to właściwie znaczy: być sobą w chorobie? Odkrywam to, eksperymentując. Moja własna choroba stała się polem eksploracji. Za postępującą degeneracją ciała podążam z rosnącą ciekawością – mówi Anna Charko, kolejna bohaterka cyklu powstającego we współpracy z Fundacją Małgosi Braunek „Bądź”, która zmaga się z autosomalną dominującą wielotorbielowatością nerek.”
Storytel, 27.10.2020. W cyklu "Jestem i Będę" gościłam u Oriny Krajewskiej
„Postanowiła się zatrzymać i znaleźć narzędzia, które pomogą jej na drodze ku wewnętrznej stabilności. (…) Dziś Ania pomaga innym radzić sobie z chorobą, tworząc niezwykłe projekty w ramach swojej Fundacji „Ludzie i medycyna”. Rozmowa jest częścią projektu z Vogue Polska, linkuję do artykułu, a jeśli korzystasz z aplikacji Storytel, wystarczy, że wpiszesz w jej wyszukiwarce np. „Charko”.
Hellozdrowie.pl, 15.02.2021. W rozmowie z Marianną Fijewską
„Inne hasło: „Nie bądź złośliwy. Nowotwór przez ciebie przemawia” podarowała mi jedna z pacjentek. To zdanie szczególnie do mnie przemawia. Użyta w nim humorystyczna gra słów trafia w moją osobistą wrażliwość. Lubię też prowokację, zawartą w tym zdaniu – ono zachęca, by pytać: czy psychika pacjenta zmienia się pod wpływem choroby? To bardzo ważne, żeby dostrzec, że może tak być. Na przykład z badań jasno wynika, że choroby fizyczne niezwykle sprzyjają depresji i wielu innym objawom psychicznym, takim jak: apatyczność, drażliwość, niepokój.”
Dzień Dobry TVN, 25.08.2021, Reportaż o aplikacji "Pacjenci Pacjentom"
„Alicja Sekret poddała się leczeniu z powodu raka piersi, Anna Charko walczy ze schorzeniem nerek, a Katarzyna Antczak – z epilepsją. Wspólnie postanowiły wykorzystać nowe technologie, aby pomóc sobie i innym. – W naszej aplikacji można założyć sobie konto i znaleźć partnera do rozmowy, który zmaga się z podobnymi doświadczeniami i obciążeniem – wyjaśniły, a następnie dodały: – Myśli o pacjentach jak o ekspertach od życia z chorobą. Chcemy, aby wiedzieli, jak odróżniać informacje pojawiające się w internecie – które z nich są rzetelne, a które – nie.”
Dwutygodnik "Naj", 27.09.2021, "Połączyły siły, by zrobić coś dobrego dla innych" - reportaż Edyty Urbaniak o aplikacji "Pacjenci Pacjentom"
W reportażu mówimy (Alicja Sekret, Kasia Antczak i ja) o tym, jak działa aplikacja, dla kogo jest stworzona, jak może pomóc i jak powstawała.
Podcast "Dobrze zrozumieć" #10 10.2021, "Porozmawiajmy o śmierci"
Dorota Setniewska zaprosiła mnie do rozmowy o naszych fundacyjnych kartach o śmierci. Podcast Dobrze zrozumieć jest poświęcony skutecznym działaniom organizacji non-profit, z dumą odnajdujemy się w ich gronie!
Strefa Designu SWPS, 19.11.2021, "Ludzie i medycyna: badania z udziałem osób z doświadczeniem choroby"
Rozmowa trzech osób z zespołu badawczego Fundacji Ludzie i Medycyna, Roberta Statkiewicza, Luizy Pianki i mnie, o kulisach pracy badacza w kontekście medycznym. Polecam wszystkim osobom, które pasjonują się badaniami UX dla zdrowia, a także wszystkim projektantom.
Radiospacja, 4.10.2020
W rozmowie z Małgorzatą i Grzegorzem Bora o projekcie "Rozmawianie o śmierci cię nie zabije"
Rozmowa o rozmawianiu o śmierci. Prowadzący spotkanie: lekarze i coachowie są też współtwórcami kart: uczestniczyli w ich testowaniu. To była olbrzymia przyjemność spotkać ich w rozmowie.
K3 Podcast o dobrym życiu - podcast Dariusza Bugalskiego, 19.02.2022, #92 "Choroba (rozmowa z Anną Charko)"
Pan Dariusz Bugalski stworzył cudowną, intymną atmosferę, w której porozmawialiśmy o doświadczeniu choroby. Była to dla mnie wielka przyjemność – spotkać się z człowiekiem, który naprawdę wie, czym jest dobra rozmowa.
Medexpress, 14.12.2022
"Zdrowa psychika w chorobie przewlekłej: kiedy szukać wsparcia u psychologa?"
Rozmowa wideo, w której opowiadam m.in. o potrzebie dbania o higienę zdrowia psychicznego i korzyściach wsparcia psychologicznego w czasie leczenia choroby przewlekłej. Rozmowe prowadzi Kalina Gierblińska.
Projekty i zaangażowanie
Założenie Fundacji Ludzie i Medycyna, 2018
Powołałam Fundację z potrzeby stworzenia przestrzeni do zajmowania się psycho-społecznym aspektem chorowania. Obecnie (09.2022) Fundacja liczy w porywach do 40 członków zespołu – wolontariuszy i wolontariuszek. Realizujemy wiele projektów dla osób chorych i ich bliskich. W projektowaniu rozwiązań dla medycyny opieramy się na metodologii UX (user experience), która na każdym kroku projektu włącza w tworzenie jego odbiorców.
Podcast "ludzie i medycyna", 2018 - 2022
Podcast był przed Fundacją. Z przerwami prowadzę go od 2018 roku. Spotykam się z każdym, kto mnie zafascynuje: pacjentkami, aktywistami, lekarkami, psychologami, artystkami, twórcami start-upów,… Rozmowy dotyczą doświadczenia choroby i bardziej ludzkiej strony medycyny.
Podcast publikuję w mediach Fundacji i na swojej stronie równolegle.
Projekt "Kartki na złe okoliczności", 2018
Słowa i pocztówki dla chorych przyjaciół; Projekt fundacji ludzieimedycyna.pl, który prowadziłam. Twój przyjaciel zachorował? Co powiedzieć? Poszukaj w bazie słów i grafik – znajdź takie, które będą pasować do Waszej relacji. Pobierz za darmo, prześlij przyjacielowi. Ta baza to efekt projektu fundacji ludzie i medycyna: „Kartki na złe okoliczności”. Autorzy kartek – osoby chorujące i zdrowe, graficy, copywriterzy, gimnazjaliści, lekarze, fotografowie i wszyscy inni – udostępniają swoje dzieła na licencji Creative Commons.
Projekt "Rozmawianie o śmierci cię nie zabije", 2019 - 2020
Talia 50 kart. Rozpocznij z ich użyciem rozmowę o ważnych sprawach. Karty dla osób prywatnych i terapeutów.
Każda karta zawiera krótki tekst-temat. Można je pobrać za darmo i wydrukować.
Aplikacja "Pacjenci Pacjentom", 2020 - 2021
Aplikacja, która ułatwia znalezienie podobnych osób w chorobie i wzajemne wspieranie się. Żartobliwie mówiliśmy o niej na początku „Tinder dla chorych”, bo działa podobnie prosto, lecz łączy ludzi, którzy chcą wymieniać się doświadczeniem w chorobie.
Byłam w zespole tworzącym aplikację od samego początku, obecnie nie współtworzę jej aktywnie, aplikacja jest rozwijana przez zespół w ramach Fundacji Ludzie i Medycyna.
Program "Zdrowa psychika w chorobie"
Nowy program Fundacji Ludzie i Medycyna. Chcemy stworzyć samoobsługowy program dbania o zdrowie psychiczne w chorobach fizycznych. Będzie on dostępny za darmo. Osoba chora będzie mogła skorzystać z tematycznych ścieżek, pobrać materiały do pracy i wykonać ćwiczenia, które zwiększą jej elastyczność psychologiczną. Program oparty jest na nauce psychologii zdrowia oraz na praktycznych elementach zaczerpniętych z różnych terapii poznawczo-behawioralnych, zwłaszcza ACT.
Prywatnie
Kocham pływać (zwłaszcza długodystansowo w jeziorach) i chodzić po górach.
Prowadzę małą pracownię krawiecką. Znam się na konstrukcji, modelowaniu, projektowaniu i szyciu.